Tuesday, November 30, 2010

သီလအမ်ဳိးမ်ဳိး

 သီလ ဟူသည္ ကာယကံမႈ၊ ၀စီကံမႈ၊ မေနာကံမႈ၏ စင္ၾကယ္ျခင္းမ်ား ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ဟိရီၾသတၱပၸတရား ႏွစ္ပါး (အဟိရက+အေနာတၱပ) ရွိမွ သီလကို ေဆာက္တည္ႏိုင္ ေစာင့္ထိန္းႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဟိရီၾသတၱပၸ တရားႏွစ္ပါး သည္ သီလ၏ အနီးဆုံးေသာ အေၾကာင္းလည္းျဖစ္သည္။ 
        အဟိရက = မေကာင္းမႈျပဳရန္မရွက္ရြံ႕ျခင္း၊
        အေနာတၱပၸ = မေကာင္းမႈျပဳရန္ မေၾကာက္လန္႔ျခင္း၊
 ဆိုေသာ တရားႏွစ္ပါးမရွိမွ သာလွ်င္ သီလကိုလုံၿခဳံစြာ ေစာင့္ထိန္းႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

၁။ ဤအမႈကို ျပဳရမည္ဟု ပညတ္ေတာ္မူအပ္ေသာ အာစရိယ၀တ္ အစရွိေသာ သိကၡာပုဒ္မ်ားကို ဘုရားရွင္  အလိုေတာ္က်အတိုင္း လိုက္နာျပဳက်င့္ျခင္းသည္ "စာရိတၱသီလ" ျဖစ္သည္။

၂။ ဤအမႈကို မျပဳက်င့္ရဟု ပညတ္ေတာ္မူအပ္ေသာ ပါရာဇိက အစရွိသည့္ သိကၡာပုဒ္တို႔ကို ဘုရားရွင္ အလိုေတာ္က်အတိုင္း ေစာင့္စည္းထိန္းသိမ္း ျခင္းသည္  "၀ါရိတၱသီလ" ျဖစ္သည္။

၃။ မဂ္သီလ၊ ဖိုလ္သီလႏွင့္ ျပည့္စုံေစရန္ ေဟာၾကားပညတ္အပ္ေသာ အာဇီ၀႒မကသီလမွ ၾကြင္းေသာ သီလအစုသည္  "အာဘိသမာစာရိက သီလ" ျဖစ္သည္။

၄။ ျမတ္ေသာ အရိယာမဂ္ အက်င့္ကိုရရန္ ေရွးဦးစြာ ဤတရားစုကို က်င့္ႀကံေစရမည္ဟု ေဟာၾကားအပ္ေသာ အာဇီ၀႒မကသီလသည္ "အာဒိျဗဟၼစရိယသီလ" ျဖစ္သည္။

၅။ ေကာင္းေသာ စကားေျပာျခင္း၊ ေကာင္းေသာ အမႈကိစၥျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေကာင္းေသာအသက္ေမြးမႈ ျပဳျခင္း တည္းဟူေသာ ၀ိရတီေစတသိက္ သုံးပါးသည္ "၀ိရတီသီလ" ျဖစ္သည္။

၆။ ေစတနာ၊ အေလာဘ၊ အေဒါသ၊ အေမာဟႏွင့္ သံ၀ရငါးပါး အ၀ီတိကၠမတရားတို႔သည္ "အ၀ိရတိသီလ" ျဖစ္သည္။

၇။ တဏွာကိုျဖစ္ေစ၊ ဒိ႒ိကိုျဖစ္ေစ အမွီျပဳ၍ ေစာင့္ထိန္းအပ္ေသာ သီလသည္ "နိႆိတသီလ" ျဖစ္သည္။

၈။ တဏွာဒိ႒ိႏွစ္ပါးကို အမွီမျပဳပဲ ျမတ္ေသာအက်င့္ကို ငါက်င့္မည္ဟူ၍ ႏွလုံးသြင္းၿပီး က်င့္အပ္ေသာ သီလသည္ "အနိႆိတသီလ" ျဖစ္သည္။

၉။ မိစၦာအယူရွိေသာ အေလ့အက်င့္ သီလမ်ဳိးသည္ "ဒိ႒ိနိႆသီလ" ျဖစ္သည္။ (ဤသီလကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ေစာင့္သုံးျခင္းမရွိပါ။)

၁၀။ အလိုရွိသေလာက္ ကာလကိုပိုင္းျခား၍ ေစာင့္သုံးအပ္ေသာသီလသည္ "အာပါဏေကာဋိကသီလ" ျဖစ္သည္။

၁၁။ ကာလကို မပိုင္းျခားပဲ အသက္ထက္ဆုံး ေစာင့္သုံးအပ္ေသာ သီလသည္ "အာပါဏေကာဋိသီလ" ျဖစ္သည္။

၁၂။ ဥစၥာ၊ အၿခံအရံ၊ ေဆြမ်ဳိး၊ အဂၤါႀကီးငယ္၊ အသက္ ဤငါးပါးတို႔တြင္  တစ္ပါးပါးေၾကာင့္ ခ်ဳိးဖ်က္လိုက္ရေသာ သီလသည္ အဆုံးရွိေသာ "သပရိယႏၱသီလ" ျဖစ္သည္။

၁၃။  ဤငါးပါးတို႔ျဖင့္ ဖ်က္၍မရဘဲ ေကာင္းစြာ ေစာင့္သုံးအပ္ေသာ သီလသည္ အဆုံးမရွိေသာ "အပရိယႏၱသီလ"  ျဖစ္သည္။

၁၄။  အာသေ၀ါတို႔၏ အာရုံျဖစ္ေသာ အာသေ၀ါတရားတို႔ အာရုံအျပဳခံရေသာ သီလသည္ "ေလာကီယသီလ" ျဖစ္သည္။


၁၅။ အာသေ၀ါတရားတို႔၏ အာရုံမဟုတ္ေသာ အာသေ၀ါတရားတို႔၏ အာရုံ အျပဳမခံရေသာ သီလသည္ "ေလာကုတၱရသီလ" ျဖစ္သည္။

၁၆။ ေက်ာ္ေစာဂုဏ္သတင္းကို လိုလား၍ ေဆာက္တည္ က်င့္သုံးအပ္ေသာ သီလသည္ အညံစား "ဟီနသီလ" ျဖစ္သည္။

၁၇။ ေကာင္းမႈ၏ ဘ၀ခ်မ္းသာကို လိုလားေတာင့္တ၍ ေဆာက္တည္က်င့္သုံး အပ္ေသာ သီလသည္ အလတ္စား "မဇၥ်ိမသီလ" ျဖစ္သည္။

၁၈။ တရားေတာ္၏ ျမင့္ျမတ္မႈကို ႏွလုံးသြင္းကာ ေဆာက္တည္က်င့္သုံး  အပ္ေသာ သီလသည္ အျမတ္စား ျဖစ္ေသာ "ပဏီတသီလ" ျဖစ္သည္။

၁၉။ မိမိ၏ မသင့္ေလ်ာ္ေသာ အက်င့္အႀကံမ်ားကို စြန္႔ပစ္လိုသျဖင့္ မိမိကိုယ္ကို မိမိအေလးျပဳ၍ ေဆာက္တည္ က်င့္သုံးအပ္ေသာ သီလသည္ "အတၱာဓိပေတယ်သီလ" ျဖစ္သည္။

၂၀။ လူအမ်ား ကဲ့ရဲ႕ရႈတ္ခ်ျခင္းကို ပယ္ရွားလိုသျဖင့္ လူအမ်ားကို အေလးဂရုျပဳ၍ ေဆာက္တည္က်င့္သုံး အပ္ေသာ သီလသည္ "ေလာကာဓိပေတယ်သီလ" ျဖစ္သည္။

၂၁။ တရားေတာ္၏ ျမင့္ျမတ္မႈ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ပူေဇာလိုသျဖင့္ တရားေတာ္ကို အေလးဂရုျပဳ၍ ေဆာက္တည္ က်င့္သုံးအပ္ေသာ သီလသည္ "ဓမၼာဓိပေတယ်သီလ" ျဖစ္သည္။

၂၂။ တဏွာဒိ႒ိ တို႔ျဖင့္ လြဲမွားသုံးသပ္အပ္ေသာ သီလသည္ "ပရာမ႒သီလ" ျဖစ္သည္။

၂၃။ ကလ်ာဏ ပုထုဇဥ္တို႔ ေဆာက္တည္က်င့္သုံးအပ္သည့္ မဂ္၏ အေဆာက္အဦျဖစ္ေသာ သီလသည္ လည္းေကာင္း၊ ေသကၡအရိယာ ပုဂၢိဳလ္တို႔၏ မဂ္ခဏ၌ျဖစ္ေသာ သီလသည္လည္းေကာင္း "အပရာမ႒သီလ" ျဖစ္သည္။

၂၄။ ဖုိလ္စိတ္ေလးပါး၌ ရွိေသာသီလသည္ "ပဋိပႆဒၶိသီလ" ျဖစ္သည္။

၂၅။ စင္ၾကယ္ေသာပုဂၢိဳလ္၏ သီလသည္ "၀ိသုဒၶိသီလ" ျဖစ္သည္။

၂၆။ မစင္ၾကယ္ေသာပုဂၢိဳလ္တို႔၏ သီလသည္ "အ၀ိသုဒၶိသီလ" ျဖစ္သည္။

၂၇။ ယုံမွားသံသယရွိေနေသာ ပုဂၢိဳလ္၏ သီလသည္ "ေ၀မတိကသီလ" ျဖစ္သည္။

၂၈။ မဂ္တရား ေလးပါး၊ ေအာက္ဖိုလ္ သုံးပါးတို႔ႏွင့္ ယွဥ္ေသာသီလသည္ "ေသကၡသီလ" ျဖစ္သည္။

၂၉။ အရဟတၱဖိုလ္ႏွင့္ ယွဥ္ေသာသီလသည္ "အေသကၡသီလ" ျဖစ္သည္။

၃၀။ ထိုမွၾကြင္းေသာ သီလအစုသည္ "ေန၀ေသကၡနာေသကၡသီလ" ျဖစ္သည္။ (ပုထုဇဥ္တို႔၏ သီလအစုပင္ ျဖစ္ပါသည္။)

၃၁။ ယုတ္ေလ်ာ့သြားမည္သာျဖစ္ေသာ သီလသည္ "ဟာနဘာဂိယသီလ" ျဖစ္သည္။

၃၂။ တည္တံ့ေနမည္သာျဖစ္ေသာ သီလသည္ "ဌိတိဘာဂိယသီလ" ျဖစ္သည္။

၃၃။ ထူးျမတ္မည္သာ ျဖစ္ေသာသီလသည္ "၀ိေသသဘာဂိယသီလ" ျဖစ္သည္။

၃၄။ ကိေလသာအေမွာင္ထုကို ေဖာက္ထြင္းၿဖိဳခြဲႏိုင္ေသာ သီလသည္ "နိေဗၺဓဘာဂိယသီလ" ျဖစ္သည္။

၃၅။ ရဟန္းေယာကၤ်ားမ်ား ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္းအပ္ေသာ သီလသည္ "ဘိကၡဳသီလ" ျဖစ္သည္။

၃၆။ ရဟန္းမမ်ား ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္းအပ္ေသာ သီလသည္ "ဘိကၡဳနီသီလ" ျဖစ္သည္။

၃၇။ သာမေဏေယာက္်ား/မ မ်ား ေစာင့္ထိန္းက်င့္သုံးအပ္ေသာ ဆယ္ပါးသီလသည္ "အႏုပသမၸႏၷသီလ"  ျဖစ္သည္။

၃၈။ လူတို႔ေစာင့္သုံးအပ္ေသာ ငါးပါးသီလ၊ ရွစ္ပါးသီလ၊ ဆယ္ပါးသီလတို႔သည္ "ဂဟ႒သီလ" ျဖစ္သည္။

၃၉။ လူအမ်ားက်င့္သုံးအပ္ေသာ သီလအျဖစ္ျဖင့္ ငါးပါးသီလ၊ ရွစ္ပါးသီလ၊ ဆယ္ပါးသီလတို႔အျပင္ ျဗဟၼစရိယ ပဥၥမသီလလည္းရွိေသး၏။ ယင္းသီလမွာ ငါးပါးသီလပင္ျဖစ္၏။ ပကတိငါးပါးသီလမွ ကာေမသုမိစၦာရ သိကၡာပုဒ္အစား "အျဗဟၼစရိယာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ" ဟူ၍ ေဆာက္တည္ လိုက္လွ်င္ "ျဗဟၼစရိယ ပဥၥမသီလ" ျဖစ္သည္။

၄၀။ "ျဗဟၼစရိယပဥၥမဧကဘတၱိကသီလ" ဟူ၍လည္းရွိေသး၏။ ဧကဘတၱိကဟူသည္ နံနက္စာ ထမင္း တစ္ထပ္တည္းကိုသာ စားရျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ယင္းသီလကို ေစာင့္သုံးလိုလွ်င္ ျဗဟၼစရိယပဥၥမသီလ ေစာင့္သုံး ခံယူသည့္အခါ အဆုံးတြင္ "၀ိကာလ ေဘာဇနာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ" ဟု သိကၡာပုဒ္ တစ္ခုတိုး၍ ေဆာက္တည္လိုက္လွ်င္ "ျဗဟၼစရိယပဥၥမ ဧကဘတၱိယသီလ" ျဖစ္သြားသည္။

၄၁။ လူတို႔သည္ ပါဏာတိပါတ စေသာသိကၡာပုဒ္ငါးပါးတို႔ကို မလြန္က်ဴးျခင္းသည္ ပင္ကိုယ္သေဘာအားျဖင့္ ျပည့္စုံေသာ "ပကတိသီလ"  ျဖစ္သည္။

၄၂။ အမ်ဳိးအားျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ အရပ္ေဒသအားျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ပါသ႑ေခၚ အယူ၀ါဒအားျဖင့္ ျဖစ္ေစ မိမိတို႔၏ ေရွးလူႀကီးမ်ားက ထားရွိခဲ့ေသာ အပိုင္းအျခားစည္းကမ္းအတိုင္း က်င့္ႀကံျခင္းသည္ "အာစာရသီလ" ျဖစ္သည္။

၄၃။ မိမိတို႔ အမ်ဳိးအစဥ္အဆက္ ေရွာင္ၾကဥ္လာေသာ မေကာင္းမႈ ျဖစ္သည့္အတြက္ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ "ကုလအာစာရသီလ" ျဖစ္သည္။

၄၄။ မိမိတို႔ အရပ္ေဒသမွာ အမ်ားေရွာင္ၾကဥ္ၾကေသာ မေကာင္းမႈ ျဖစ္သည့္အတြက္ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ "ေဒသအာစာရသီလ" ျဖစ္သည္။

၄၅။ တဏွာဒိ႒ိ ေက်ာ့ကြင္းတို႔ကို ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ပါသ႑အယူ၀ါဒ အရ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းသည္ "ပါသ႑သီလ" ျဖစ္သည္။

၄၆။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ပဋိသေႏၶ တည္ေနသည့္အခါမွစ၍ မယ္ေတာ္၏ စိတ္သႏၱာန္တြင္ ေယာက္်ားမ်ား၌ ကာမဂုဏ္အတြက္ ႏွစ္သက္မက္ေမာ သည့္ စိတ္မရွိျခင္းတည္းဟူေသာ သီလသည္ "ဓမၼတာသီလ" ျဖစ္သည္။

၄၇။ ေရွးေရွးဘ၀မ်ားစြာက က်င့္သုံးခဲ့ဖူးေသာ ကံေၾကာင့္ ယခုဘ၀မွာ မည္သူကမွ် မေဟာျပရဘဲ အလိုအေလ်ာက္ ေစာင့္သုံးျဖစ္ေပၚလာေသာ သီလႀကီး ေလးပါးလည္းရွိသည္။ ယင္းတို႔မွာ -
          (က) ပါတိေမာကၡသံ၀ရသီလ၊
        ( ခ ) ဣၿႏၵိယသံ၀ရသီလ၊
        ( ဂ ) အာဇီ၀ပါရိသုဒၶိသီလ၊
        (ဃ) ပစၥယသႏၷိႆိတသီလ၊
ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေလးပါးတို႔မွာ ရဟန္းႏွင့္ အထူးသက္ဆိုင္ေသာ သီလျဖစ္ပါသည္။

၄၈။ လူ သာမေဏတို႔၏ သီလသည္ အေရအတြက္အားျဖင့္ အပိုင္းအျခားရွိ၍ စင္ၾကယ္ေစအပ္ေသာ သီလ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ "ပရိယႏၱပါရိသုဒၶိသီလ" ျဖစ္သည္။

၄၉။ ဗုဒၶဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ ရဟန္းတို႔၏ ၀ိနည္း က်င့္၀တ္မ်ားကို သဂၤါယနာတင္ အရွင္ျမတ္ မ်ားက အက်ဥိးခ်ဳပ္ ျပဆိုေတာ္မူ ၾကေသာ သိကၡာပုဒ္ သီလအေပါင္းသည္ "အပရိယႏၱပါရိသုဒၶိသီလ" ျဖစ္သည္။

၅၀။ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ ပုဂၢိဳလ္တို႔၏ အျပည့္အစုံ စင္ၾကယ္ေစအပ္ေသာ သီလသည္ "ပရိပုဏၰပါရိ သုဒၶိသီလ" ျဖစ္သည္။

၅၁။ ေသကၡအရိယာပုဂၢိဳလ္တို႔၏ ဒိ႒ိျဖင့္မသုံးသပ္အပ္ေသာ သီလႏွင့္ ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္တို႔၏ တဏွာရာဂျဖင့္ မသုံးသပ္အပ္ေသာ သီလမ်ားသည္ "အပရာမ႒ပါရိသုဒၶိသီလ" ျဖစ္သည္။

၅၂။ ရဟႏၱာပုဂၢိဳလ္စသည္တို႔၏ သီလသည္ အလုံးစုံေသာ ကိေလသာ အပူအပင္ ဟူသမွ် ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းျဖင့္ စင္ၾကယ္သည္၏ အျဖစ္ေၾကာင့္ "ပဋိပႆဒၶိသီလ" ျဖစ္သည္။

၅၃။ အဆင့္ဆင့္ေသာ ကုသိုလ္တရားျဖင့္ ပယ္ရွားသင့္ေသာ အရာ ဟူသမွ်ကို ပယ္ရွားျခင္းသည္ "ပဟာနသီလ" ျဖစ္သည္။

၅၄။ ပါဏာတိပါတ စေသာ ေရွာင္ၾကဥ္ဖြယ္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း ၀ိရတီ ေစတသိက္ျပ႒ာန္းသည့္ ကုသိုလ္ ေစတသိက္စုသည္ "ေ၀ရမဏိ သီလ" ျဖစ္သည္။

၅၅။ ပါဏာတိပါတ စသည္တို႔ကို ပယ္ရွားေရွာင္ၾကဥ္မႈႏွင့္ စိတ္ကို တြဲစပ္စြဲၿမဲေစေသာ ေစတနာတရားသည္ "ေစတနာသီလ" ျဖစ္သည္။

၅၆။ သတိေစတသိက္ ျပ႒ာန္းသည့္ ကုသိုလ္ေစတသိက္စုသည္ "သံ၀ရသီလ" ျဖစ္သည္။

၅၇။ ပယ္ရွားေရွာင္ၾကဥ္အပ္ေသာ ပါဏာတိပါတ စေသာ အမႈတို႕ကို မလြန္က်ဴးေသာအားျဖင့္ ျဖစ္ေသာ ကုသိုလ္ ေစတသိက္ တရားစုသည္ "အ၀ီတိကၠမသီလ" ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶဘာသာေကာင္းတစ္ေယာက္(သာထြန္းျပန္႔) စာအုပ္မွ ေဖၚျပပါသည္။

သီလ ကို အဘိဓာန္တြင္  -
သီလ = (န) အေလ့။ အေလ့အက်င့္။ အေလ့သေဘာ။ သီလ
ဟု ဖြင့္ဆိုထားရာ ေကာင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ ဆိုးသည္ျဖစ္ေစ၊ ေန႔စဥ္ ျပဳလုပ္ေသာ အေလ့အထကို သီလဟုလည္း အဓိပၸါယ္ေကာက္ႏိုင္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ သီလဟု ဆိုရာ၌  ေကာင္းေသာအက်င့္ကိုသာ ဆိုလိုပါသည္။

Saturday, November 27, 2010

မေရာင္းေကာင္းေသာကုန္စည္(၅)မ်ဳိး

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဥပသကာ(သရဏဂုံတည္သူ) တစ္ေယာက္အေနျဖင့္ မေရာင္းေကာင္း/သင့္ေသာ  ကုန္ပစၥည္း(၅)မ်ဳိး ကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္ကို အဂုၤတၱရနိကာယ္၊ ပဥၥကနိပါတ္၊ ၀ဏိဇၨသုတ္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ရပါသည္။ ထိုငါးမ်ဳိးတို႔မွာ-

၁။ သတၳ၀ဏိဇၨာ = အမ်ားေသေစေၾကာင္း ေလး ျမား စေသာလက္နက္ အမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔ကို ေရာင္းျခင္း။
                         (လက္နက္အားလုံး အက်ဳံး၀င္ပါသည္။)

၂။ သတၳ၀ဏိဇၨာ = ဆင္ျမင္းလူ စေသာ အေစခံ သတၱ၀ါမ်ားကို ေရာင္းျခင္း။

၃။ မံသ၀ဏိဇၨာ = ၀က္၊ အမဲ၊ သမင္ စေသာ အသားစားရန္အတြက္ သတၱ၀ါမ်ားကို ေရာင္းျခင္း။

၄။ မဇၨ၀ဏိဇၨာ = ေသရည္အရက္ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ေရာင္းျခင္း။

၅။ ၀ိသ၀ဏိဇၨာ = သတၱ၀ါ အမ်ားကိုေသေစတတ္ေသာ အဆိပ္အမ်ဳိးမ်ဳိး ေရာင္းျခင္း။

        ဗုဒၶျမတ္ဘုရားသည္ ဓား လွံ ေလးျမား ေသနတ္စေသာ (လူသတ္) လက္နက္တို႔ကို မိမိကိုယ္တိုင္ ျပဳလုပ္၍ လည္းေကာင္း၊ သူတစ္ပါးကို ျပဳလုပ္ခိုင္း၍လည္းေကာင္း၊  သူတစ္ပါးျပဳလုပ္ၿပီးသည္ကို တဆင့္၀ယ္ယူ၍ လည္းေကာင္း၊ ေရာင္း၀ယ္ျခင္းမျပဳရဟု တားျမစ္ေတာ္မူပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အဆိုပါ လက္နက္တို႔သည္ တပါးေသာ သတၱ၀ါတို႔ကို သတ္ျဖတ္ႏိွပ္စက္ေၾကာင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

        ဗုဒၶျမတ္ဘုရားသည္ မိစၦာစာရ(မေကာင္းေသာအသက္ေမြးမႈ)ျဖင့္ အသက္ေမြးေသာ မိန္းမေပါ့/ပ်က္(ျပည့္တန္ဆာ) ေရာင္း၀ယ္ျခင္း၊ လူအမ်ားကိုကၽြန္ျဖစ္ေစရန္ ေရာင္း၀ယ္ျခင္းစေသာ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ျခင္းကို မျပဳလုပ္ရဟု တာျမစ္ေတာ္မူပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ သူ႕ကၽြန္၏အျဖစ္ကို ျပဳတတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

      ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ သား သမင္ ႏြား ၾကက္ ၀က္ စေသာ ဟင္းလ်ာ သတၱ၀ါတို႔ကို ေမြးျမဴ၍လည္း၊ သူတပါးထံမွ တဆင့္၀ယ္ယူ၍လည္းေကာင္း ေရာင္း၀ယ္ျခင္းကို တာျမစ္ေတာ္မူပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ သတၱ၀ါတုိ႔ကို သတ္ျဖတ္ရျခင္းဟူေသာ အကုသိုလ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

       ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ လတ္တေလာေသေစတတ္ေသာ အဆိပ္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ယုတ္စြအဆုံး ကုိယ္၀န္ကို ပ်က္ေစတတ္ေသာ ေဆးမ်ဳိး ေရာင္းစားျခင္းကို မျပဳလုပ္အပ္ဟု တားျမစ္ေတာ္မူပါသည္။ သတၱ၀ါတို႔ကို ေသေစတတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

     ယင္းငါးမ်ဳိးေသာ ကုန္စည္တို႔ကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦးသည္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ျခင္း မျပဳပဲ ေရွာင္ၾကဥ္ရပါမည္။ ထိုသို႔ေရွာၾကဥ္မွသာလွ်င္ နိဗၺာန္သို႔ေရာက္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ သုစရိုတ္တရားတို႔ကို က်င့္ႀကံႏိုင္ပါမည္။ သို႔မွသာ ေကာင္းျမတ္ေသာစိတ္ထား ျပည့္၀ၿပီး သင့္တင္ညီညႊတ္မွ်တေသာ ကုန္သြယ္မႈ (သမၼာအာဇီ၀)၊ ေကာင္းေသာအသက္ေမြးမႈ ျဖစ္ေပမည္။

Monday, November 22, 2010

ကေလးႏွင့္ကစားျခင္း

ကေလးမ်ားကို ႀကိမ္လံုးႏွင့္ရိုက္မွဉာဏ္ထြက္မည္ဟု ေရွးအခါကလူအမ်ား ယံုၾကည္ခဲ့ၾက၏။ ယခုေခတ္ ပညာရွိတုိ႔ကမူ ထိုစံနစ္ဆိုးကို သေဘာမက်ဘဲ ဉာဏ္ပညာ ပိုမိုဖြံ႔ျဖိဳးတြင္က်ယ္ေစရန္ ကေလးမ်ား စိတ္တုိင္းက် ကစားျခင္းကိုအားေပးၾကသည္၊ ကေလးမ်ား ပညာသင္ၾကားေရး ကစားျခင္းသည္ စာသင္ၾကားေပးျခင္းႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ် အေရးႀကီးေလသည္၊ ကစားျခင္းအားျဖင့္ ကေလးတုိ႔၏ ကာယဗလသာမက ဉာဏဗလပါ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိး တက္ႏိုင္ေလသည္၊ ကေလးတုိင္း  ကစားျခင္းျဖင့္သာ အခ်ိန္ကုန္လြန္လုိၾက၏။ ကစားရမည္ဆုိလွ်င္ မည္သည့္ကေလးမွျငင္းပယ္လိမ့္မည္မဟုတ္ေခ်။

လူတို၏နဂိုစိတ္သည္ပင္ ကေလးအရြယ္၌ကစားရန္သာ စိတ္အားထက္သန္၏။ ကေလးမ်ား၏ ကုိယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ား၌ရွိေသာ အင္အားမ်ားသည္ လိုသည္ ထက္ပိုေနသျဖင့္ ထိုအားပိုမ်ားကိုအသံုးခ်ရန္ ကစားေပးရသည္ဟုဆိုေလသည္၊ မကစားေသာကေလးသည္ က်န္းမာေရး၌လည္းေကာင္း၊ ဉာဏ္ပညာဖြံ၏ျဖိဳးေရး၌လည္းေကာင္းခ်ဳိ႕တဲ့တတ္သည္၊  ကစားရမည့္ အရြယ္တြင္ ကစားေပးမွသာအရာရာ တိုးတက္ႏိုင္ေပမည္၊ လူတို႔သည္ အမိေမြးကတည္းက ပုခက္တြင္း၀ယ္ ေျခလက္ လႈပ္ရွားကစားလာခဲ့ၾက၏။ တျဖည္းျဖည္းေျပးကာလႊားကာႏွင့္ ကစားတတ္လာျပီးေနာက္ ႀကီးျပင္းလာေသာအခါ ကစားကြင္းမ်ား၌ စနစ္တက်ကစားၾကေလေတာ့သည္။ ထုိသုိ႔ ကစားသြားယင္းႏွင့္ မိမိ၌မည္ကဲ့သို၏ အက်ဳိးရွိလာသည္ကို သိနားလည္ေသာအခါလူႀကီးမ်ားပင္ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွား ကစားျခင္းကို အေလ့အက်င့္ ျပဳလုပ္ၾကေလသည္။

 ကေလးသူငယ္မ်ားကို အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစမည့္ ကိုယ္လက္လႈပ္၇ွားကစားျခင္း၌၀ါသနာပါေအာင္ သြန္သင္ေပးရန္အထူးလုိအပ္ေပသည္၊စိတ္ပညာပါရဂူမ်ားသည္ ကေလးတုိ႔၌စိတ္ကိုမစံုစမ္းမီ တိရစၦာန္ကေလးမ်ား၏ စိတ္ကိုအလ်င္ ေလ့လာၾကည့္ၾက၏၊

ထုိသို႔ေလ့လာၾကည့္ရာတြင္ကေလးမ်ားျပဳမူပံုႏွင့္ တိရစၱာန္မ်ား ျပဳမူပံုသည္ မျခားနားလွေၾကာင္းကိုေတြ႔ရ၏၊ တိရစၦာန္ငယ္ကေလးမ်ားသည္လည္း ကေလးမ်ားနည္းတူ ကစားရန္သာ စိတ္သန္ၾက၏။သဘာ၀ကပင္ ကေလးမ်ားအဖို႔ ကစားရမည့္အေျခအေနမ်ဳိးကို ဖန္တီးထားရာ ကေလးတုိင္း ကစားသင့္ေပသည္။

    ထို႔ျပင္ သူတုိ႕သည္ထုိသို႕ကစားရျခင္းမွာ ေနာင္လူႀကီးျဖစ္လာေသာအခါ လူမႈကိစၥလုပ္ငန္း အ၀၀တုိ႔၌ ကြၽမ္းက်င္လိမၼာလာေစရန္ ျဖစ္သည္ဟုဆိုႏိုင္ေပသည္၊ တိရစၦာန္ကေလးမ်ားကို ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ ေၾကာင္ကေလးသည္ သိုးေမြးလံုးကို တုိ႔ကာေျမွာက္ကာ ကစားေနျခင္းသည္ ေနာင္သူႀကီးျပင္းလာေသာအခါ သူ၏အစာျဖစ္ေသာ ၾကြက္ကို မည္ကဲ့သို၏ဖမ္းယူကာ က်ီစယ္ကစားရမည္ကို ယခုကပင္ သင္ေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္၏။ ေခြးငယ္ကေလးမ်ားတစ္ေကာင္ေပၚတစ္ ေကာင္ထပ္၍ သတ္ပုတ္တမ္းလိုက္တမ္းေျပးတမ္း ကစားျခင္းသည္ ေနာင္ႀကီးျပင္းလာ၍ ရန္သူမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရသည့္အခါ ခုခံေရွာင္တိမ္းတတ္ေအာင္
ေလ့က်င့္ေနသည္ႏွင့္ တူေတာ့သည္။
လူ႔သဘာ၀တြင္လည္း တိရစၦာန္ကေလးမ်ားကဲ့သို႔ပင္ ျဖစ္ရာ မိန္းကေလးမ်ားသည္ အိုးပုတ္ကေလးမ်ားျဖင့္ ထမင္းဟင္းခ်က္တမ္း။ အရုပ္ကေလးမ်ားျဖင့္ ကေလးထိန္းတမ္းစေသာ မိန္းမမႈႏွင့္ဆိုင္သည့္ ကစားနည္းမ်ားကို ကစားေလ့ရွိ၏။ ေယာက္်ားကေလးမ်ားကလည္း သစ္ပင္တက္တမ္း၊ ကစားစရာေသနတ္၊ တုတ္၊ ဓါးမ်ားကိုင္၍ စစ္တိုက္တမ္း၊ နပန္းလံုးတမ္းစသည္ျဖင့္ ကစားတတ္ၾက၏။
ထိုသို႔ကစားျခင္းမွာ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေနာင္ေရးအတြက္ ေလ့က်င့္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုရေပမည္၊ ငယ္ရြယ္စဥ္တြင္ လူႀကီးမ်ားျပဳမူလုပ္ကိုင္သည္တုိ႔ကို အတုယူကာ အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံု ကစားျခင္းျဖင့္ သူတို႔၏ဉာဏ္ပြင့္လင္းျခင္း၊ ေျမာ္ျမင္တတ္ျခင္း၊ စိတ္ဓါတ္ပိုမိုခိုင္မာလာျခင္း စေသာ အက်ဳိးထူးမ်ား ရႏိုင္ေလသည္။
ကိုယ္ခႏၶာက်န္းမာသန္စြမ္းမွသာ စိတ္ဓာတ္သည္ၾကည္လင္ရႊင္လန္း ႏုိင္၏။  ကုိယ္ႏွင့္စိတ္သည္ ဒြန္တြဲေနေသာေၾကာင့္ ကုိယ္ကလႈပ္ရွားမွ တကုိယ္လုံးရွိ ေသြးသားမ်ားေကာင္းစြာ လွည့္ပတ္သြားလာႏုိင္ျပီးလွ်င္ ဦးေႏွာက္သည္ ေကာင္းစြာအလုပ္လုပ္ႏုိင္ေပမည္၊ ထုိေၾကာင့္ကစားျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္အလုပ္ ေကာင္းေကာင္းလုပ္ႏုိင္ရန္အတြက္ အထူးလုိအပ္သျဖင့္ ပညာသင္ၾကားေရး၌ ကစားျခင္းကုိပါ ထည့္သြင္းထားၾကေလသည္။

တစ္နည္းဆုိရေသာ္ ကစားျခင္းကုိမွီး၍ပညာသင္ၾကား ေပးသည္။ ကစားျခင္းကုိမွီး၍ပညာသင္ၾကားေပးသည္ ဟုဆုိရာတြင္ အလုပ္သေဘာမပါဘဲ အကစားသက္သက္ႏွင့္ အခ်ိန္ျဖဳန္းျခင္းျဖစ္သည္ဟု မထင္မွတ္သင့္ေပ၊ လုပ္ရမည့္အလုပ္ကုိ ျငီးျငီးေငြ႔ေငြ႔ ညည္းညည္းညဴညဴႏွင့္ စိတ္မပါ့တပါမဟုတ္ဘဲ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ႏွင့္
ခပ္တြင္တြင္ျပီးေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းသာ ျဖစ္ေလသည္။

    ဤသုိ႔ျဖင့္ကေလးစိတ္တုိင္းက် ကစားျခင္းႏွင့္ယွဥ္မီွးေသာ ပညာသင္နည္းကုိစထြင္ခဲ့ၾက၏။ ပညာေရး၌ ကစားျခင္းသည္အလြန္အသုံးက် အေရးႀကီးေၾကာင္းကုိေခတ္မီပညာရွင္မ်ား  ကပင္၀န္ခံၾကေလ သည္။ ကေလးလူႀကီးအားလုံး အကစားႏွင့္အလုပ္ တသေဘာတည္းက်ေသာအခါ အားသန္သန္ စိတ္ပါလက္ပါျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္တတ္ၾကသည္။ လူႀကီးပင္ျဖစ္ေစ  သူ ၀ါသနာပါသည့္အလုပ္တစ္ခုကုိ လုပ္ေနရလွ်င္္ပင္ပန္းသည္ဟုသေဘာမထား။ အပ်င္းေျပကစားေနရသည္ဟုပင္ထင္မွတ္တတ္၏။ ႏွစ္ျခိဳက္ရာအလုပ္ကုိ လုပ္ေနရလွ်င္ေပ်ာ္ပုိက္လာ၍ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ားလည္း ဆတက္ထမ္းပုိး တုိးတက္လာမည္ ျဖစ္ေပသည္၊  စိတ္ပါ၀င္စားေသာေၾကာင့္ အလုပ္တြင္ အာရံုစူးစုိက္ႏုိင္ျပီးလွ်င္ ႀကံရည္ဖန္ရည္မ်ား ထုတ္ကာႀကီးပြားတုိးတက္ရာလမ္းစကို စထြင္ႏုိင္ေလသည္။

ထုိေၾကာင့္ ကေလးမ်ားကုိ သူတုိ၏စိတ္အပါဆုံးျဖစ္သည့္ ကစားျခင္းျဖင့္သာ ပညာသင္ေပးလွ်င္ အလြန္ပင္သင့္ ေလ်ာ္ေလသည္။

ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္းအတြဲ(၁) အပိုင္း(က)မွ ေဖၚျပပါသည္။

Sunday, November 14, 2010

ပုံျပင္

တစ္ခါက အရက္အၿမဲမူးၿပီး ေမာင္းတဲ့ ကား ဒရိုင္ဘာ တစ္ေယာက္နဲ႔ ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္တစ္ပါး ကားစီးသြားၾကသတဲ့။ ဒရိုင္ဘာက အမူးလြန္ၿပီး ေမာင္းေတာ့ ကားေမွာက္ၿပီး ႏွစ္ဦးစလုံး ေသသြားၾကတယ္တဲ့။ ေသသြားေတာ့ သူတို႔ကို ငရဲျပည္က ယမမင္းဆီေရာက္သြားတာေပါ့။

ပထမဦးဆုံး ဓမၼကထိကဆရာေတာ္က ယမမင္းထံမွာ အရင္အစစ္ခံတယ္တဲ့။ သူကေတာ့ လူ႕ျပည္မွာ တရားေတြေဟာတဲ့ ဘုန္းႀကီးဆိုေတာ့ ေကာင္းတဲ့ ဘုံေရာက္မွာပဲ ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ ၿပဳံးၿပဳံးေလး ယမမင္းရဲ႕ အခန္းထဲ၀င္သြားတယ္တဲ့။ သူ႕ေနာက္ကေတာ့ အရက္မူးတဲ့ ဒရိုင္ဘာက ကုပ္ေခ်ာင္းကုပ္ေခ်ာင္းနဲ႔ ယမမင္းကို ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႔လန္႔နဲ႔ အသာေလး ဓမၼကထိကေနာက္မွာ ရပ္ေနတယ္တဲ့။

ယမမင္းႀကီးက ပထမ၀င္လာတဲ့ ဓမၼကထိကကို ေမးတယ္တဲ့။
အသင္လူ႕ျပည္မွာ ဘာလုပ္ခဲ့တုံး ဆိုေတာ့ ဓမၼကထိက ကရင္ေကာ့ၿပီး သူလူ႕ဘ၀တုံးက ဓမၼကထိကလုပ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းျပန္ေျဖတယ္တဲ့။ အဲေတာ့ ယမမင္းႀကီးက ဒါဆို အသင္ ငရဲက်ခံေစဆိုၿပီး အမိန္႔ခ်လိုက္တယ္။ ဓမၼထိကလည္း မေက်နပ္ေတာ့ ယမမင္းကို ျပန္ေျပာတယ္တဲ့။ ယမမင္းႀကီး တစ္ခုခုေတာ့ မွားေနၿပီထင္တယ္လို႔ ဆိုေတာ့ ယမမင္းႀကီးက သင္လူ႔ဘ၀တုံးက ဓမၼကထိက လုပ္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ဳပ္ရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မမွားပါဘူးဆိုၿပီး ျပန္ေျပာတယ္တဲ့။ ဒါနဲ႔ ဓမၼကထိကလည္း သူ႕ေနာက္က အရက္မူးဒရိုင္ဘာကို ဘယ္လိုအမိန္႔ခ်မလဲဆိုၿပီး ေစာင့္ၾကည့္လိုက္ဦးမယ္ဆိုၿပီး ေဘးမွာ ဘာမွထပ္မေျပာေတာ့ပဲ ရပ္ၿပီး ၾကည့္ေနတယ္တဲ့။

ယမမင္းက ထုံးစံအတိုင္း အမူးသမားကိုေမးတာေပါ့ ။ လူ႔ဘ၀တုံးက ဘာလုပ္ခဲ့သလဲ ဆိုၿပီးေတာ့ေပါ့။ အမူးသမားလည္း မလိမ္ဘဲ အမွန္အတိုင္းပဲ အရက္မူးၿပီး ကားေမာင္းတဲ့အေၾကာင္းေျပာျပတာေပါ့။
အဲေတာ့ ယမမင္းႀကီးက ဟာ.. ဒါဆို နတ္ျပည္တက္ေစဆိုၿပီး အမိန္႔ခ်တယ္တဲ့။

ဆိုေတာ့ ေဘးမွာရပ္ေနတဲ့ ဓမၼကထိက က၀င္ၿပီး ကန္႔ကြက္တယ္တဲ့။ ယမမင္းႀကီး မတရားဘူးေပါ့ဗ်ာ။
လူ႔ျပည္မွာ လူေတြအသိတရားရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ သူက်ေတာ့ ငရဲခံရၿပီး အရက္မူးသမားဒရိုင္ဘာကိုက်ေတာ့ နတ္ျပည္မွာစံရတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ထခ်ဲေတာ့တာေပါ့။

ဒီေတာ့ ယမမင္းက သူဆုံးျဖတ္တာတစ္ခါမွ အမွားအယြင္းမရွိခဲ့တဲ့အေၾကာင္း အခုလည္း သူဘာေၾကာင့္ ဒီလိုဆုံးျဖတ္ရသလဲဆိုတာ ရွင္းျပမယ္ဆိုၿပီး ရွင္းျပတယ္တဲ့။

ပထမ ဓမၼကထိကဆရာေတာ္ကေတာ့ လူေတြအသိရေအာင္ဆိုၿပီး တရားေဟာတာပါပဲ ဒါေပမယ့္ ေဟာတဲ့တရားက လူေတြနားမလည္ပဲ သူသိတဲ့ ဘုရားစာ(ပါဠိ)ေတြပဲ (ႏွစ္နာရီ-သုံးနာရီ) ရြတ္သြားေတာ့ တရားနာတဲ့ ပရိသတ္က တရားမရပဲ ငိုက္မ်ဥ္းကုန္ၾကတယ္။ ငိုက္မ်ဥ္းတယ္ဆိုတာ ထိနမိဒၶ ကိေလသာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လူေတြကို အကုသိုလ္ေတြပဲတိုးပြားေစတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငရဲက်ေစဆိုၿပီး အမိန္႔ခ်တာပါတဲ့။

အဲ.. အမူးသမားဒရိုင္ဘာကေတာ့ အရက္မူးၿပီး ကားကိုတရားေမာင္းေတာ့ ေနာက္ကစီးနင္းလိုက္ပါတဲ့ ခရီးသည္ေတြက ေၾကာက္လန္႔ ၿပီး ရသမွ် ဘုရားစာ၊ သဗၼဳေဒၶ၊ ဂုဏ္ေတာ္ေတြ ရြတ္ၿပီး လိုက္ၾကရသတဲ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ လူအမ်ား ကုသိုလ္တိုးပြားေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နတ္ျပည္ပို႔ရတာပါတဲ့... ကဲ...မွတ္ကေရာ။။


တခလမွ တရားပြဲတြင္ အရွင္ဇ၀န(ေမတၱာရွင္)ဆရာေတာ္ေျပာျပတဲ့ ဟာသပုံျပင္ေလးပါ။ :)

Friday, November 12, 2010

အေတြးအေခၚ

ညက တရားပြဲသြားေတာ့ ရခဲ့တဲ့ လက္ကမ္းစာေစာင္ထဲက ႏွစ္သက္မိတဲ့ အေတြးအေခၚေလးေတြကို မွ်ေ၀ပါတယ္။
ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္ကေတာ့ အရွင္ဇ၀န (ေမတၱာရွင္) ျဖစ္ပါတယ္။ ပရိတ္သတ္ ႏွစ္ေသာင္းေလာက္ဆိုေတာ့ ကြင္းျပင္ထဲမွာ ႏွင္းရည္စိုရြဲ ခ်မ္းေအးတဲ့ တရားပြဲျဖစ္ပါတယ္။ တ ခ လ မွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေအးေနၿပီ..။
 
ေမြးမည့္ေမြးလွ်င္ ၾကက္ေတြ ဘဲေတြ ၀က္ေတြသာေမြးပါ။ မနာလိုစိတ္ႏွင့္ ၀န္တိုစိတ္ကို မေမြးပါႏွင့္၊ အကုသိုလ္ျဖစ္တာခ်င္း၊ အပါယ္က်တာခ်င္းတူေသာ္လည္း ၾကက္ေတြ ဘဲေတြ ေမြးျခင္းက ၾကက္ဥ ဘဲဥစားၿပီးမွ အပါယ္က်ရသည္။ မနာလိုစိတ္ႏွင့္ ၀န္တိုစိတ္ကိုေမြးျခင္းကား ဘာမွ်မစားရဘဲ အပါယ္သို႔က်ရေသာေၾကာင့္တည္း။

စကၠန္႔၊ မိနစ္၊ နာရီ၊ ေန႔၊ လ၊ ရက္၊ ႏွစ္စေသာ အခ်ိန္တိုေလးမ်ားကို ေပါင္းစည္းထားျခင္းကိုပင္ အသက္ဟုေခၚသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အခ်ိန္ဟူသည္ အသက္၊ အသက္ဟူသည္အခ်ိန္ အသက္ကိုတန္ဖိုးထားသူသည္ အခ်ိန္ကို တန္ဖိုးထားရမည္။ အခ်ိန္ကို တန္ဖိုးထားလွ်င္ အခ်ိန္မွန္သမွ်ထဲမွ ကုသိုလ္၊ ဥစၥာ၊ ပညာ ဤသုံးမ်ဳိးတို႔တြင္ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကို ရေအာင္ယူရမည္။

မိမိတရားရ၊ မရကို ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန၊ ဒိ႒ိစေသာ ကိေလသာမ်ားေလ်ာ့ပါးကုန္ေပ်ာက္သြားျခင္း ရွိ မရွိ ဟူေသာအခ်က္ျဖင့္သာ တိုင္းတာၾကည့္ရ၏။

သဒၶါဓာတ္မ်ားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္အတြက္ လွဴစရာပစၥည္းေတြ အၿမဲတမ္း ေပါမ်ားပိုလွ်ံေနတတ္ပါတယ္။
ေလာဘဓာတ္မ်ားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္အတြက္ ယူစရာပစၥည္းေတြဟာ အၿမဲတမ္းေလာက္ငတယ္လို႔ကို မရွိပါဘူး။

သတၱ၀ါတို႔သည္ မိမိကိုယ္ကို မိမိတုိ႔ ဖန္ဆင္းၾကျခင္းျဖစ္၏။
ထိုဖန္ဆင္းသူကား (ေစတနာ=ကံ) ပင္ျဖစ္သည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ေပးကမ္းမႈသည္ အျမတ္ရဖို႔ အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ျခင္းတစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မပါဘဲ ေပးကမ္းမႈသည္သာ ေလာဘဦးေဆာင္ေသာ ကိေလသာကုန္ရာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳဖို႔ ဒါနပါရမီ ျဖည့္ဆည္းျခင္းျဖစ္သည္။

ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မကိုက္ညီေသာက်င့္ထုံးမ်ားကို က်င့္သုံးေနပါက မိမိသည္ပင္လွ်င္ သာသနာေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ ဖန္တီးေနသူတစ္ေယာက္ ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ေနတတ္ပါသည္။

"တရားရွိတယ္" ဆိုတာ ေလာဘျဖစ္စရာ အာရုံနဲ႔ေတြ႕ရင္ ေလာဘမျဖစ္ေအာင္ ေဒါသျဖစ္စရာ အာရုံနဲ႔ေတြ႕ရင္ ေဒါသမျဖစ္ေအာင္ ႏွလုံးသြင္းဆင္ျခင္ေနႏိုင္တာပါ။